Homiletiek

Wat is een preek? Met die grote vraag houdt het vak ‘homiletiek’ zich bezig. Dat is iets ingewikkelder dan het lijkt misschien. Want het lijkt niet zo’n moeilijke vraag. Preken is het Woord van God verkondigen. En zo is het ook. Toch zullen we allemaal de verschillen wel ervaren die er niet alleen in voordracht en stijl meekomen, maar ook in inhoud. Niet alleen de persoon van de prediker speelt een rol. Ook het adres van de preek is belangrijk. De dominee preekt niet voor lege stoelen en banken, maar voor een levende gemeente, die de preek moet kunnen begrijpen en toepassen. Daarom is het niet alleen belangrijk om ‘technisch’ naar de preek te kijken, vanaf het verzamelen van de preekstof tot het gebruik van een bepaalde stijl en woordkeuze, maar ook naar de manier waarop de prediker zelf met het evangelie omgaat en daaruit leeft. Net zoals het belangrijk is om te weten waar de gemeente vandaan komt, in welke wereld ze leeft en wat haar zorgen en moeiten zijn. Voor dat laatste is tegenwoordig heel veel aandacht. De vraag “heeft de dominee de hoorder in beeld” beslist vandaag dan ook over de relevantie, de waarde van de preek. Dat is aan de ene kant begrijpelijk, maar brengt aan de andere kant een bepaald gevaar met zich mee. Want het evangelie mag niet ondersneeuwen. De geschiedenis laat zien, dat dit gevaar niet denkbeeldig is. Daarom letten we in dit vak op de geschiedenis van de preekkunde. Zo krijgen we oog voor allerlei bewegingen die hun invloed op de preekkunde hebben gehad: retorica (spreekkunde), leerstellingen, psychologie en sociologie, tijd en cultuur, de ‘echtheid’ van de prediker en ga zo maar door. We houden al deze invloeden tegen het licht van het evangelie. Wat waarde kan hebben proberen we in de homiletiek een goede en verantwoorde plek te geven. Zo bouwen we verder op al het goede dat ons vanuit het verleden is meegegeven. Om de preekkunde te houden bij wat ze moet zijn: bediening van het Woord van de HERE. Daarin oefenen we dan ook, door preekschetsen te schrijven en preken te maken. Zodat er onder Gods zegen ook straks predikanten blijven, die eigentijds het echte evangelie verkondigen.

Lees hieronder de inhoudelijke artikelen van dit vak:

Vlaamse preekkunde uit Marburg